Fęrsluflokkur: Spil og leikir

Ķ upphafi langvarandi Heimskreppu?

Geir sagšist margoft hafa bent į aš Ķslandi stęši ķ mišri alheimsfjįrmįlakreppu. Vandamįliš vęri ekki einangraš viš Ķsland og mörg lönd vęru aš lenda ķ miklum vanda. Ķsland vęri hinsvegar bśiš vęri aš koma mįlum hér ķ įkvešinn farveg ķ samstarfi viš Alžjóša gjaldeyrissjóšinn

 

Ég er sammįla Forsetisrįšherra  aš öllu leyti nema žvķ aš Ķsland standi  ķ  mišri alheimsfjįrmįlakreppu. Kreppa er bśin aš vera grafa um sig sķšan 1998 og er fyrst aš sżna sig nś fyrir alvöru į heimsmęli kvarša.  Bandarķskir fjįrmagnfestar hafa keypt tryggingar gegn hruni ķ ESB.  Lausfé er afskornum skammti allstašar ķ heiminum. USA og ESB vinna žvķ aš uppręta skattaparadķsir til aš halda koma ķ veg fyrir aš skattfé sé tekiš śr höndum rķkissjóša žeirra, žvķ allt lausafé er naušsynlegt til aš tefja samdrįtt [hrun] žeirra eigin fjįrmįlakerfa eša į pólitķskan hįtt oršaš višhalda.

Um žaš getur enginn spįš, frekar en hvort alheimskreppan,  eftir aš botninum er nįš, mun verša įframhaldi almennt eša į einsökum efnahagssvęšum.

Kostir Ķslands sem sjįfstęšs efnahagsdvergrķkis [įn innlimunar og regluverks ESB risans] eru enn betri ef kreppan veršur langvarandi hvaš varšar ESB. Frelsi er meira val og žar afleišandi tękifęri. 

Ķ kreppu er žeim lįnaš sem eiga aušlindir sem tryggingu frekar en žeim sem eiga ósnertanleg veršmęti svo sem vęntingar og fleira ķ žeim dśr.  Žaš įsamt snöggri įkvöšunartöku [skera nišur ESB regluverki og semja sérhęft okkar višmišum ķ hag] er kostur Ķslands fullvalda sem gelt ESB getur ekki stįtaš sig af. 


mbl.is Kreppan getur dżpkaš
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Heimskreppan festir sig

Žursar og ašrar risaefnahagsblokkir eru yfirleitt seinvirkar žegar kemur aš žvķ aš taka įkvaršanir žegar aš kreppir, sér ķ lagi žęr rįšstjórna og skrifręšis. Litlu dverg efnahagsrķkin sem byggja į lżšręši og frjįlsum markaši žaš er jöfnu frelsi allra [Kristilegra] einstaklinga til athafna į samkeppnismarkaši [meš samvinnu žegar viš į] meš hag allra annarra į markaši aš leišarljósi og meš hafsjó af aušlindum spjara sig best.

Hinsvegar fylgir kreppu mikill lausa fjįrskortur og getur hinum aušlinda snaušu reynst erfitt aš afla sér hrįefnis. Žį bitnar žaš sér ķ lagi į rķkum sem kallast skattparadķsir og žeirra fylgifiskum og einbeita sér aš fjįrmagnsflutningum  meš žaš aš leišar ljósi aš minnka tekjur rķkissjóša annarra landa. Og engin furša žó ESB og US vilji nś upprętta slķka ašila og žrengja skilyrši viškomandi rķkja. Er bent į aš slķk starfsemi komi sérlega hart į fįtękari žjóšum sem sannanlega žurfa į reišu fé aš halda.

Um žetta sjónar fjallar grein frį Reuters frį 8 nóvember 2008. INTERVIEW-Tax havens drain poor nations, OECD says

Only Liechtenstein, Andorra and Monaco are on its "black list" of uncooperative financial centres that have failed to make the political commitment to new standards

Ķsland er ekki einu sinni tališ meš žeim sem uppfylla gagnsęis višmišanir. Žeir sem telja aš efnahagshryšjuverkadeildir leynižjónusta helstu efnahagsstórvelda hafi ekki haft Ķslandi undir smįsjįnni sķšustu 20 įr eru aš skjóta sig ķ löppina.  Blįeygšir Ķslendingar skilja greinlega ekki hvernig hlutirnir ganga fyrir sig ķ hinum stóra heimi skipulagšar glępastarfsemi.

Hitt er ljóst aš ķslenski millifęrslufjįrmįla geirinn [sem tengist 70% af śtlįnum Ķslendinga 2007] į ekki framtķš fyrir sér og er žaš eitt stęrsta vandmįliš sem blasir viš žjóšinni hvaš į aš gera viš allan žennan mannauš. Žvķ reišu féš veršur af skornum skammti mešan heimskreppa sem engin sér fyrir endann į varir.  Žaš žarf aš skera nišur óaršbęra fjįrmįlakerfiš į Ķslandi sér ķ lagi śtflutnings ašila skattpeninga. Millifęra peningum ķ velferšakerfiš og undir stöšu atvinnuvegi žjóšarinnar. Skipta upp mörg eša sameina ķ eitt öll Fįkeppnisfyrirtęki innan sömu greinar.


mbl.is OECD męlir djśpan samdrįtt
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Įšur var žörf nś er naušsyn

 Óvenjulegar ašstęšur kalla į óvenjulegar ašgeršir.

 

Af vinna gegn višskipavinum? Jį

Aš vinna gegn hag Bankanna? Jį

Aš vinna gegn hluthöfum Bankanna ? Jį

Aš vinna gegn efnahagslegu öryggi žjóšarinnar? Jį

Eyšileggja oršspor žjóšarinnar śtį viš? Jį

Vešja į veikingu krónunnar?  Nei

Ķ kraft sķnum og yfirsżn, ķ ljósi menntunar og reynslu,  vissu ašilar aš hśn myndi veikjast. Svo og allir dómskvaddir matsmenn.

Skašbóta skildir? Jį.

Eignarupptaka? Jį

Senda umheiminum skżr skilaboš aš slķkt muni ekki endurtaka sig? Jį

Geta allir lifaš af 135.000 į mįnuši? Jį

Geta žeir bara fariš [ķ fangelsi]? Jį.

Nema žeir fįi vinnu ķ Póllandi eša Rśmenķu.

Allt ķ samręmi viš hagnaš og įbyrgš ašila.   

Nś er aš duga eša drepast fyrir dómsvöld.

Stóri bróšir hefur auga meš ykkur. Viš lifum į tķmum žar sem fjarlęgšir hindra ekki upplżsingastreymi.


mbl.is Veittu fólki lįn en vešjušu į veikingu
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Hver matar žennan fręšing?

Carsten Valgreen, fyrrum hagfręšingur hjį Danske bank, gagnrżnir  Sešlabankann og višbrögš stjórnvalda viš bankahruninu haršlega ķ grein sem birt er ķ Fréttablašinu ķ dag. Segir hann žar m.a. naušsynlegt aš auka sjįlfstęši Sešlabankans og afnema verštryggingu hér į landi.

Öll lįn sišmenntašra žjóša fela verštryggingu ķ vaxtaformślum sķnum.

Um fasteignir er formśla byggš į langtķma forsemdum um fasteigna verš eftir svęšum.

Um endingarlitar eignir er formślan almennt byggš į vķsutölu neysluveršs CIP.

Į ķslandi kallast vextir į fasteigna lįnum vera samsettir śr breytilegum CIP veršabóta žętti og föstum ofan į.

Ķslenska ašferšin er gerš til aš rugla almenning ķ rķminu af sišspiltum fręšingum og stjórnmįlamönnum ašallega.  Valgreen greinir hlutina annars rétt.  Gleymir aš stęrš sumra fyrirtękja [Fįkeppni og samžjöppun eignavalds] kallaš į stęrri banka. En réttlęting fólst ķ tįlsżn um ESB innlimun ķ fyllingu tķmans: sem var notuš til aš réttlęta aš fariš vęri į bak viš žjóšina: eftir innlimun yršu lķfskjör almennra Ķslendinga stöšugt lakari til frambśšar.


mbl.is Ķslensk stjórnvöld haršlega gagnrżnd
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Hreinsunareldurinn

Ķ upphafi skyldi endinn skoša. Mašur rekur ekki fyrirtęki til langframa į lélegum arši af reglulegum rekstri og lįglaunastefnu. Ofur skuldsetning ašila er aš koma okkur ķ koll. Śr rśstunum rķsa nż fyrirtęki sem byggja grundvelli sterks regluramma um hįmarks aršsemi. Žau komast af sem best voru hęf. Alžjóšafjįrmagns ašilar hjįlpa ašilum til aš hjįlpa sér sjįlfir. Til grisjunar koma hįir stżrivextir aš bestu gagni.  Viš veršum hinsvegar aš passa aš žeir allra spilltustu fari ekki meš krónu śr eldinum meš žvķ aš spilltir ašilar veiti žeim fyrirgreišslur.

Adam var ekki lengi ķ paradķs. Žetta er lķka kallaš hagręšing innan ESB aš ég hygg. Hagvöxtur, er žjóš rķs śr rśstum meš hjįlp erlendra fjįrfesta er ótrślega mikill og hrašur og žaš mun lifa ķ minningunni. Kjósendur hafa jś skammtķma minni. Og enginn žakkar betur fyrir matinn sinn en sį er sveltur.  


mbl.is Fyrirtęki hanga ķ snöru
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Hvar liggur lįnsžörfin, hvaš kostar hśn 98% žjóšarinnar?

Svona  til fróšleiks um stöšuna ķ lok įrs 2007 hvaš varšar śtlįnaskiptingu Ķslendinga. Höfum viš efni į žessari atvinubótavinnu? 

Staša 31/12 2007  Śtlįna skv. heimasķšu Sešlabanka Ķsland

  
   
Śtlįn til Innlendra ašila, alls / Domestic parties, total4.135.668m.kr.
Śtlįn til Erlendra ašila, alls / Non-residents, total 3.006.157m.kr.
   
   
Skipting śtlįna til innlendra ašila
   Fjįrmįlafyrirtęki og eignarhaldsfélög45% 
       ž.a. Eignarhaldsfélög (63%) [Bankar (15%)?]  
    Fyrirtęki / Companies34% 
         ž.a. žjónusta (32%), verslun (17%)  
     Heimili / Households20% 
            ž.a. ķbśšalįn / of which residential mortgage loans (62%)
  Rķkissjóšur og Sveitarfélög1% 
            ž.a. Rķkissjóšur (69%) 

 

98% žjóšarinnar į ekki söka hruninu žaš į alls ekki aš bitna į henni aš įbyrgšar ašilar kunna ekki skil į hagfręši heimilanna. Viš eigum kröfu į bótum en ekki skeršingu. 


Hérna Innandyra

Tryggvi sagši ķ samtali viš mbl.is žann 16. desember sl., aš hann hafi aldrei komiš nįlęgt einu eša neinu sem tengist Baugi ķ störfum sķnum hjį Landsbankanum. Oršrétt sagši Tryggvi: „Og bara til aš undirstrika žaš, svo žaš sé algjörlega į hreinu, žį hef ég aldrei komiš nįlęgt einu eša neinu sem tengist Baugi hérna innandyra.“

Hann sagši žį rétt frį aumingja mašurinn.


mbl.is Tryggvi hafši bein afskipti
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Golfstraumurinn

Sérstakur stušningur viš heimskautalandbśnaš nęr til žess svęšis sem er noršan 62° breiddargrįšu og žaš vill svo til aš allt Ķsland er noršar en žaš. Žį mį einnig styšja sérstaklega viš bakiš į landbśnaši į haršbżlum svęšum og allar lķkur eru taldar į aš Ķsland allt myndi falla undir žį skilgreiningu. Engin įstęša er til aš ętla annaš en aš Ķslendingar gętu samiš um aš minnsta kosti sambęrilegan stušning viš sinn landbśnaš eins og Finnar sömdu um.

 

Haldiš žiš aš Frakkar eša žjóšverjar eša hver sem er séu einhverjir hįlfvitar ķ višskiptum žeir eru eru ekki lengi aš laga galla į reglum žegar Ķsland er innlimaš. Ķslendingar žurfa ekki aš styrkja landbśnaš žeir geta selt vöruna į kostnašarverši, kostnašur frį bónda til neytanda er alltof mikill aš mķnu mati og almenn laun of lį. ESB aš mķnu mati er sérfręšingur ķ aš sameina og hagręša. 

Allir bankar ķ ESB  styšjast viš verštryggingu śt frį CIP vķstölu neysluveršs į śtreikning vaxtakjara višskipta lįna sinna. Um fasteignavešlįn gilda żmsar vaxtaformślur eftir borgum og svęšum sem taka miš af fasteignaverši. 

T.d. Ķ  Englandi žegar veršbólga er  4,5% og innvextir 1% og  raunvextir 2% žį fengist 4,5% + 1% + 2% =7,5%  vextir

Į ķslandi er žetta sundurlišaš veršbótažįttur + vextir:  4,5% + 3%. og veršbótažįtturinn breytilegur.

Verštrygging er ķ vaxtaformślum allra banka ķ heimi. ESB sinnar vekja vęntingar eins og tękifęrissinna er sišur.

Dollar er betri en Evra.


mbl.is Um hvaš yrši samiš?
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Sjįlfbęrt ķbśšalįnakerfi

 Ef sjóšurinn er aš hala inn 141 milljarši hvaš veršur um 77 milljarša? Eru žaš ekki viš, sem erum aš borga af lįnum, sem erum aš fjįrmagna nżju lįntakendurna? Kunna ķslendingar ekki reikna? Er Vķsi Tölu Pétur trśveršugur? Er žetta sjóšurinn okkar, sem tökum lįnin? Er eitthvaš aš fjįrmįlastjórnun sjóšsins? Haldiš sumir aš 99% žjóšarinnar séu žroskaheft? Margur hyggur mig sig. Žetta er um 240.000 į sérhvern Ķslending eša 960.000 į fjölskyldu. 3 miljarša žurfti ķ upphafi til aš starta sjįlfbęrum sjóši, sem hefši komiš lįntaköndum vel.  Hér kemur gróft nįlgunarmat vonandi stjórn sjóšsins ķ vil. žökk veršbótabólgužęttinum aš ekki žarf aš aš taka tillit til veršbólgu ķ nįlguninni.

Heildarśtlįn sjóšsins į įrinu 2008 nįmu rśmum 64,4 milljöršum samanboriš viš 67,8 milljarša į įrinu 2007.

Žaš eru 3220 20 milljón króna lįn. Sem gefa aš jafnaši 6% raunįvöxtun eša 3.9 milljarša króna eša 193 20 miljóna króna lįn.

Nś er ķbśa fjölgun aš hįmarki 2% og ešlileg endurnżjun mesta lagi 2%.  3200 ķbśšir samsvara žvķ nęstum 80.000 - 160.000  ķbśšir hafi veriš til įšur.  Til dęmis meš 160.000 - 320.000 ķbśum.

Ef mešal lįnstķmi er 30 įr žį eru afborganir af höfušstól afborgarinnar um 2,15 milljaršar eša 107 20 milljóna ķbśšir.

Eftir eitt įr į lįnveitandi jafnvirši  300 ķbśšir.

Afborganir žeirra sem eru aš klįra  167 ķbśšir.   (467 ķbśšir)  3,3 miljaršar ķ upphafi

Afborgar žeirra sem vantar 27įr      170 ķbśšir     (637 ķbśšir)

Afborgar žeirra sem vantar 26 įr      174 ķbśšir     (811 ķbśšir)

Afborgar žeirra sem vantar 25 įr      177 ķbśšir     (988 ķbśšir)

Afborgar žeirra sem vantar 24įr      181 ķbśšir     (1196 ķbśšir)

Afborgar žeirra sem vantar 23 įr      185 ķbśšir     (1552 ķbśšir)

Afborgar žeirra sem vantar 22 įr      189 ķbśšir     (1774 ķbśšir)

Afborgar žeirra sem vantar 21 įr      192 ķbśšir     (1966 ķbśšir)

Afborgar žeirra sem vantar 20 įr      196 ķbśšir     (2162 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 19 įr     200 ķbśšir     (2362 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 18 įr     204 ķbśšir     (2571 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 17 įr     209 ķbśšir     (2784 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 16 įr     213 ķbśšir     (2997 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 15 įr     217 ķbśšir     (3214 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 14 įr     222 ķbśšir     (3436 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 13 įr     226 ķbśšir     (2666 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 12 įr     230 ķbśšir     (3901 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 11 įr     235 ķbśšir     (4136 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 10 įr     240 ķbśšir     (4376 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 9 įr     245 ķbśšir     (4621 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 8 įr     250 ķbśšir     (4871 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 7 įr     255 ķbśšir     (5126 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 6 įr     260 ķbśšir     (5386 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 5 įr     266 ķbśšir     (5652 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 4 įr     271 ķbśšir     (5923 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 3 įr     277 ķbśšir     (6200 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 2 įr     282 ķbśšir     (6477 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem vantar 1 įr     288 ķbśšir     (6765 ķbśšir)

Afborganir žeirra sem eru aš klįra įr     294 ķbśšir     (7059 ķbśšir)

7059 ķbśšir į 20 miljónir eru eru 141 milljaršur 

Nįlgast žaš sem kemur inn į įri. 141 milljaršur -  64,4 milljöršum = 76,6 milljaršar.

Hvaš veršur um 76,6 milljarša?  Millifęrsla ķ hvaša sjóš?


mbl.is Ķbśšalįnasjóšur lįnaši 64,4 milljarša įriš 2008
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Vęntingar?

Ingibjörg Sólrśn spyr hver staša žjóšarinnar vęri aš loknu slķku dómsmįli og hvert vęri oršspor hennar?  

Žaš er gott aš žykjast gįfuš eftir į. Bretar eru ekki fķfl. Hvert er oršspor okkar nśna og hvaš hefur Rauš Sól gert til aš bęta žaš?  

Hverjir stunda aš koma vęntingum inn hjį fólki ašrir en fjįrmįlaspekślantar og tękisfęrissinnar.

Hvenęr varaši utanrķkisrįšherra Ķslands vinažjóšina Breta viš spilltum višskiptahįttum żmissa Ķslendinga?  


mbl.is Vęntu of mikils af dómsmįli
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

« Fyrri sķša | Nęsta sķša »

Um bloggiš

Júlíus Björnsson

Höfundur

Júlíus Björnsson
Júlíus Björnsson

Áhugasamur um allt milli himins og jarðar. Síðan í upphafi hruns stundað sjálfsnám í EU lögum og rannsóknum á Íslensku hagstjórnargrunni: Auðlinda og fámenns efnisviðar hæfra einstaklinga.

Viðurkendir grunnar byggja á vandamálinu: framfærsla fólksfjölda í stórborgum  í vaxandi auðlindaskorti. Á þeim byggja allir alþjóðlegir Háskólar.

Nżjustu myndir

  • Hlutföll
  • Hlutföll03
  • Hlutföll02
  • Hlutföll01
  • Mortgage II
Aprķl 2024
S M Ž M F F L
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30        

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (19.4.): 1
  • Sl. sólarhring: 5
  • Sl. viku: 22
  • Frį upphafi: 54868

Annaš

  • Innlit ķ dag: 1
  • Innlit sl. viku: 22
  • Gestir ķ dag: 1
  • IP-tölur ķ dag: 1

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband