Fęrsluflokkur: Višskipti og fjįrmįl

Ekkert er nżtt undir sólinni

Žótt ég sé leikmašur og um 20 įr, sķšan ég lauslega var aš pęla ķ svona mįlum, žį geta žeir séš sem vilja į bloggi mķnu 2 sķšustu mįnuši aš ég var ljótur aš lesa śr kortunum eftir hafa sett mig  inn ķ žau. Robert Wade, hagfręšingur og prófessor hjį London School of Economics er ķ samręmi viš allt sem ég hef veriš aš segja.

Er von, aš ég trśi ekki aš ašilar ķ įbyrgšarstöšum į Ķslandi séu eins ómešvitašir um gang mįla og žeir vilja vera  lįta.  Ekki veršur bókvitiš ķ askanna lįtiš.


mbl.is Žaš versta eftir
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Bjóša žęr śt.

Žetta er ekki spurning um įbyrgš į Ķslandi heldur hęfi. Margir koma žar til greina. Besta reynslan  žar aš auki er aš vera vanur aš sętta sig viš hófsöm laun.

Bjóša stöšurnar śt og birta žjóšinni tilbošinni. Žaš mį merkja umsękjendur meš A, B, C , ... til aš skaša ekki mannorš žeirra gķrugu.  

Hagur višskiptavina og eiganda ķ fyrirrśmi. Bankastjóri žarf aš tölvķs, agašur, meš 10 ķ almennu bókhaldi [samanber hagsżn hśsmóšir] og geta  sagt Nei. Reynsla sķšustu 20 įra? Varla.

Stjóri getur veriš bśinn, ķ ofurlaunakerfi, aš hala inn milljarš ķ launatekjur og hlunnindi ef hann frestar aš leggja rekstur nišur tveimur įrum įšur en eigendur og višskiptavinir žurfa aš taka į sig skellinn.

Viš viljum aš sé sżnd įbyrgš viš rįšningar ķ framtķšinni.

Eftirlitsašilar mega heldur ekki hafa of hį laun į Ķslandi. Žar sem sem įbyrgšarleysi į Ķslandi fylgja ekki refsingar. 


mbl.is Bankastjórastöšur auglżstar
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Heimskreppan festir sig

Žursar og ašrar risaefnahagsblokkir eru yfirleitt seinvirkar žegar kemur aš žvķ aš taka įkvaršanir žegar aš kreppir, sér ķ lagi žęr rįšstjórna og skrifręšis. Litlu dverg efnahagsrķkin sem byggja į lżšręši og frjįlsum markaši žaš er jöfnu frelsi allra [Kristilegra] einstaklinga til athafna į samkeppnismarkaši [meš samvinnu žegar viš į] meš hag allra annarra į markaši aš leišarljósi og meš hafsjó af aušlindum spjara sig best.

Hinsvegar fylgir kreppu mikill lausa fjįrskortur og getur hinum aušlinda snaušu reynst erfitt aš afla sér hrįefnis. Žį bitnar žaš sér ķ lagi į rķkum sem kallast skattparadķsir og žeirra fylgifiskum og einbeita sér aš fjįrmagnsflutningum  meš žaš aš leišar ljósi aš minnka tekjur rķkissjóša annarra landa. Og engin furša žó ESB og US vilji nś upprętta slķka ašila og žrengja skilyrši viškomandi rķkja. Er bent į aš slķk starfsemi komi sérlega hart į fįtękari žjóšum sem sannanlega žurfa į reišu fé aš halda.

Um žetta sjónar fjallar grein frį Reuters frį 8 nóvember 2008. INTERVIEW-Tax havens drain poor nations, OECD says

Only Liechtenstein, Andorra and Monaco are on its "black list" of uncooperative financial centres that have failed to make the political commitment to new standards

Ķsland er ekki einu sinni tališ meš žeim sem uppfylla gagnsęis višmišanir. Žeir sem telja aš efnahagshryšjuverkadeildir leynižjónusta helstu efnahagsstórvelda hafi ekki haft Ķslandi undir smįsjįnni sķšustu 20 įr eru aš skjóta sig ķ löppina.  Blįeygšir Ķslendingar skilja greinlega ekki hvernig hlutirnir ganga fyrir sig ķ hinum stóra heimi skipulagšar glępastarfsemi.

Hitt er ljóst aš ķslenski millifęrslufjįrmįla geirinn [sem tengist 70% af śtlįnum Ķslendinga 2007] į ekki framtķš fyrir sér og er žaš eitt stęrsta vandmįliš sem blasir viš žjóšinni hvaš į aš gera viš allan žennan mannauš. Žvķ reišu féš veršur af skornum skammti mešan heimskreppa sem engin sér fyrir endann į varir.  Žaš žarf aš skera nišur óaršbęra fjįrmįlakerfiš į Ķslandi sér ķ lagi śtflutnings ašila skattpeninga. Millifęra peningum ķ velferšakerfiš og undir stöšu atvinnuvegi žjóšarinnar. Skipta upp mörg eša sameina ķ eitt öll Fįkeppnisfyrirtęki innan sömu greinar.


mbl.is OECD męlir djśpan samdrįtt
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Įšur var žörf nś er naušsyn

 Óvenjulegar ašstęšur kalla į óvenjulegar ašgeršir.

 

Af vinna gegn višskipavinum? Jį

Aš vinna gegn hag Bankanna? Jį

Aš vinna gegn hluthöfum Bankanna ? Jį

Aš vinna gegn efnahagslegu öryggi žjóšarinnar? Jį

Eyšileggja oršspor žjóšarinnar śtį viš? Jį

Vešja į veikingu krónunnar?  Nei

Ķ kraft sķnum og yfirsżn, ķ ljósi menntunar og reynslu,  vissu ašilar aš hśn myndi veikjast. Svo og allir dómskvaddir matsmenn.

Skašbóta skildir? Jį.

Eignarupptaka? Jį

Senda umheiminum skżr skilaboš aš slķkt muni ekki endurtaka sig? Jį

Geta allir lifaš af 135.000 į mįnuši? Jį

Geta žeir bara fariš [ķ fangelsi]? Jį.

Nema žeir fįi vinnu ķ Póllandi eša Rśmenķu.

Allt ķ samręmi viš hagnaš og įbyrgš ašila.   

Nś er aš duga eša drepast fyrir dómsvöld.

Stóri bróšir hefur auga meš ykkur. Viš lifum į tķmum žar sem fjarlęgšir hindra ekki upplżsingastreymi.


mbl.is Veittu fólki lįn en vešjušu į veikingu
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Ó! veršbótažįtturinn.

Ég hef komiš fram meš hugmynd af formślu, sem byggir į žvķ, aš vextir af ķbśšafasteignalįnum til handa žeim sem koma til meš aš bśa ķ žeim [ķ žaš minnst af fyrstu kaupum] og skili sömu langtķma kröfu um raunįvöxtun lįnveitanda. Žį aš sį sami hafi bišlund ķ žrjś įr. Žį er sį gręšgimöguleiki sem fylgir hinni hįlfvita ašferšinni śr sögunni. Felst ķ žvķ aš varpa sveiflum af gjaldeyrisbraski mešal annars į saklaus heimili landsins af fullum žunga skammtķma sjónarmiša. Svo sem skammtķma greišslu erfišleikum sem nżtist hinum hįkörlunum ķ formi yfirdrįttar og skuldbreytinga og drįttavaxta og innheimtukostnašar m.a..

Samkeyrsla allra žinglżstra kaupsamninga žarf aš liggja fyrir ķ hverjum mįnuši af landinu öllu. Žį jafnast sveiflunar sjįlfkrafa nišur fram ķ tķman og greišandi veršur ekki var viš breytingarnar nema žęr séu langvarandi žrjś įr eša lengur. Žetta er hrein stöšuleika ašferš sem ašrar žjóšir skilja męta vel. Hin ašferšin hentar einungis gręšgi žeirra hagsmuna ašila sem verja hana meš ótrślegustu rangtślkunum.

Ķbśšalįnasjóšur sem  hefši byrjaš meš 2000 m. kr. [samkvęmt minni ķbśša vķsitölu] er farinn aš standa undir sér eftir skamman tķma [meš tilliti til lengdar og öryggi vešsins sem liggur aš baki lįninu. 

Žaš er, žarf ekki aš reiša sig į innlįn Péturs Blöndal eša annarra, heldur eftirspurn eftir hśsnęši og afborganir af žeim lįnum sem eru ķ gangi hverju sinni. Ķbśšavķsitala endurspeglar raunveruleg lķfskjör og stöšuleika į Ķslandi til langframa.  Sem merkir žaš aš hśn tryggir ekki eldri kynslóšum forréttinda tekjur ķ ellinni heldur žeim yngri aš eiga nįšugt ķ ellinni. Žęr eldri geta sjįlfri sér um kennt og selt eignir sem žęr borguš ekki sannvirši fyrir į sķnum tķma [vegna óverštryggšra lįna] eša minnkaš viš sig. Skilyrši fyrir hverjum er lįnaš tryggir heimilamarkašinn fyrir braski hśsbyggjenda.

Kostnašur viš aš taka ķbśšavķsitölu upp er enginn, upplżsingar eru til į hverjum tķma nś žegar. 

Žessi gręšgi formmśla sem er ķ gangi er algjört dęmi um aušgunarbrot į žeim sem skilur hana ekki og žess sem hagnast į žvķ aš verja hana.


Ó! Regluverkiš ESS

Hann segir aš uppgjöriš verši aš fara fram og aš žetta séu ešlileg markmiš. „Viš viljum hvorki missa forręši yfir fiskveišiaušlindinni né setja landbśnašinn į hlišina. Ég tel lķka śtilokaš fyrir stjórnvöld aš snśa til baka frį višręšum viš ESB meš samning sem ekki fęli ķ sér óskoraš forręši yfir aušlindinni og aš hagsmunum landbśnašarins yrši borgiš.“

 

Hvaš meš eignarhaldiš : veršur žaš ķ eigu Ķslendinga bśsettra į Ķslandi? Setur hagręšingin ekki alla greinar į hlišina.  Žaš sem telst ķ lagi hjį dvergefnahagsrķki meš nś [žrįtt fyrir óstjórn sķšustu 25 įra] hęstu vergar tekjur Landsframleišslu į nżfęddan Ķslending: um 500.000 kr. į mįnuši fer ekki saman viš stefnu og žjóšfélagsgerš aušlindasnauš lįtekju risasamfélags: žar sem foręšishyggja, skrifręši, rįšstjórn eru rįšandi.

Viš  viljum sama gamla persónulega samfélagiš  meš įherslu į einstaklingin, fjölskylduna og jöfn tękifęri allra einstaklinga til aš lįta gott af sér leiša og öllum hinum og sér til hagsbóta.

Burt meš aušsöfnun į fįrra hendur, fįkeppni, kešjuhringa [innlenda og erlenda], lįlauna og lįgvöru, óheft flęši fólks inn og śr landinu: vegbréfin upp. Skilja hafrana  frį saušunum. Fullvalda Ķsland sem einbeitir sér aš žvķ sem žaš gerir best: andlegum og lķkamlegum gęša afköstun į afuršum aušlinda žjóšarinnar.  Viš lifum ekki į lįna [millifęrslu] starfsemi. Viš lifum į skinsamlegri aršbęri nżtingu aušlinda okkar og andlegum afrakstri almenns hįtekju samfélags.

 Viš eigum ekki samleiš meš frelsissviptingu og tękifęrissinnunum beaurK-rötum ķ Brueselles og fulltrśum žeirra hér į landi.

Umręša er óžörf viš höfum žegar tekiš upp nęstum allt regluverkiš gegnum samninginn um Evrópskt efnahagssvęši og lķkar ekki žjóšfélagslegu breytingarnar sem žaš hefur haft ķ för meš sķšustu 20 įr.

Orkuverin og vatniš strax aftur ķ almanna eigu og veiširéttinn ķ hafinu umhverfis.

Skyldi įstęšan fyrir žvķ aš Evrópskir fręndur mķnur litu upp til ķslensku žjóšarinnar felast ķ žeim krafti sem hśn sżndi meš žvķ aš komast af og bjarga sér į eigin spżtur. Guš hjįlpar žeim sem hjįlpar sér sjįlur.

Innlimun naušug viljug og nišur jöfnun: Nei takk. 


mbl.is Uppgjör žarf aš fara fram
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Hversu litlum?

Grameen-bankinn veitir fįtęku fólki litlar peningaupphęšir aš lįni til žess aš koma af staš litlum atvinnurekstri įn žess aš lįntakendur žurfi aš leggja fram veš fyrir lįninu.

 

Erum viš ekki aš tala um svęši og žjóšfélagsgerš [vešrįttu] eins og ķ Indlandi? Žaš er nęr aš lękka vexti aš lįnum allra félagsmanna og auka žar meš peningamagn ķ umferš. Krefjast kauphękkunar į lęgstu launa [og bóta] skilar sama. [Stórverslanir eru meš opiš alla sólarhringinn ķ mišri kreppu]. Aukiš peningamagn ķ umferš og sterkt ašhald aš atvinurekendum skilar tękifęrum til margra ašila aš stofna sjįlfsstęš aršbęr einkafyrirtęki į eftir ešlilegum leišum.

Hitt bķšur upp į mismunun og svindl. Minna įhętta ķ žjóšfélagi žar sem sišspilling er ķ lįgmarki og rįšamönnum er treystandi. 

Ķslendingar eru almennt ekki ódżrt vinnuafl sem getur ekki gert kröfur. Žaš er til nóg af fjįrmunum eins og viš getum heyrt og séš ķ fréttum. Launa hękkun 25% žjóšarinnar [žeirra lęgst launušu um 25%] skilar miklu meiri tękifęrum og veitir fyrirtękjum skżr skilaboš um aršbęrann rekstur.

Kaupa sig frį įbyrgš meš annarra fjįrmunum gengur ekki heldur.


mbl.is Skoša örlįn til VR-fólks
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Dómsmįlarįšherra!

Dómsmįlarįšherra er eini Ķslenski ašilinn sem getur kęrt fyrir Landrįš. [efnahagslegt hrun žjóšarinnar, heimska eša sofandihįttur er ekki réttlęting]. Ekki vildi ég vera ķ stöšu Dómsmįla rįšherra žó raunsęr og haršur sé.
mbl.is Rannsókn naušsynleg vegna galdmišlaskiptasamninga
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Hreinsunareldurinn

Ķ upphafi skyldi endinn skoša. Mašur rekur ekki fyrirtęki til langframa į lélegum arši af reglulegum rekstri og lįglaunastefnu. Ofur skuldsetning ašila er aš koma okkur ķ koll. Śr rśstunum rķsa nż fyrirtęki sem byggja grundvelli sterks regluramma um hįmarks aršsemi. Žau komast af sem best voru hęf. Alžjóšafjįrmagns ašilar hjįlpa ašilum til aš hjįlpa sér sjįlfir. Til grisjunar koma hįir stżrivextir aš bestu gagni.  Viš veršum hinsvegar aš passa aš žeir allra spilltustu fari ekki meš krónu śr eldinum meš žvķ aš spilltir ašilar veiti žeim fyrirgreišslur.

Adam var ekki lengi ķ paradķs. Žetta er lķka kallaš hagręšing innan ESB aš ég hygg. Hagvöxtur, er žjóš rķs śr rśstum meš hjįlp erlendra fjįrfesta er ótrślega mikill og hrašur og žaš mun lifa ķ minningunni. Kjósendur hafa jś skammtķma minni. Og enginn žakkar betur fyrir matinn sinn en sį er sveltur.  


mbl.is Fyrirtęki hanga ķ snöru
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Hvar liggur lįnsžörfin, hvaš kostar hśn 98% žjóšarinnar?

Svona  til fróšleiks um stöšuna ķ lok įrs 2007 hvaš varšar śtlįnaskiptingu Ķslendinga. Höfum viš efni į žessari atvinubótavinnu? 

Staša 31/12 2007  Śtlįna skv. heimasķšu Sešlabanka Ķsland

  
   
Śtlįn til Innlendra ašila, alls / Domestic parties, total4.135.668m.kr.
Śtlįn til Erlendra ašila, alls / Non-residents, total 3.006.157m.kr.
   
   
Skipting śtlįna til innlendra ašila
   Fjįrmįlafyrirtęki og eignarhaldsfélög45% 
       ž.a. Eignarhaldsfélög (63%) [Bankar (15%)?]  
    Fyrirtęki / Companies34% 
         ž.a. žjónusta (32%), verslun (17%)  
     Heimili / Households20% 
            ž.a. ķbśšalįn / of which residential mortgage loans (62%)
  Rķkissjóšur og Sveitarfélög1% 
            ž.a. Rķkissjóšur (69%) 

 

98% žjóšarinnar į ekki söka hruninu žaš į alls ekki aš bitna į henni aš įbyrgšar ašilar kunna ekki skil į hagfręši heimilanna. Viš eigum kröfu į bótum en ekki skeršingu. 


« Fyrri sķša | Nęsta sķša »

Um bloggiš

Júlíus Björnsson

Höfundur

Júlíus Björnsson
Júlíus Björnsson

Áhugasamur um allt milli himins og jarðar. Síðan í upphafi hruns stundað sjálfsnám í EU lögum og rannsóknum á Íslensku hagstjórnargrunni: Auðlinda og fámenns efnisviðar hæfra einstaklinga.

Viðurkendir grunnar byggja á vandamálinu: framfærsla fólksfjölda í stórborgum  í vaxandi auðlindaskorti. Á þeim byggja allir alþjóðlegir Háskólar.

Nżjustu myndir

  • Hlutföll
  • Hlutföll03
  • Hlutföll02
  • Hlutföll01
  • Mortgage II
Nóv. 2024
S M Ž M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (23.11.): 0
  • Sl. sólarhring:
  • Sl. viku: 1
  • Frį upphafi: 0

Annaš

  • Innlit ķ dag: 0
  • Innlit sl. viku: 1
  • Gestir ķ dag: 0
  • IP-tölur ķ dag: 0

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband